असार–साउनमा औसतभन्दा कम पानी पर्ने, त्यसपछि धेरै पानी पर्ने मौसम विभागको आकलन
यो बर्खामा देशभर समग्रमा धेरै पानी पर्ने प्रक्षेपण जल तथा मौसम विज्ञान विभागले गरेको छ । अघिल्लो वर्ष बर्खामा औसतभन्दा कम पानी परेको थियो ।
यसपटक भने मध्यनेपालमा कास्की, स्याङ्जा, लमजुङ, मनाङ, मुस्ताङको दक्षिणी भेग, म्याग्दी र बागलुङको पूर्वी क्षेत्र, गुल्मीको पूर्वी–उत्तरी तथा तनहुँ र गोरखाको पश्चिम र उत्तरी भेगमा धेरै पानी पर्ने सम्भावना छ । त्यस्तै, पूर्वी नेपालमा सप्तरी, सिराहाको आधाभन्दा धेरै भाग, सर्लाही, महोत्तरी र धनुषाको दक्षिणी क्षेत्र, सुनसरीको पश्चिमी र उदयपुरको दक्षिणी क्षेत्रमा धेरै वर्षाको आकलन गरिएको छ ।
औसत पानी पर्ने आकलन गरिएका क्षेत्रमा पश्चिम नेपालमा दार्चुला, बैतडी र बझाङको पूरै क्षेत्र, बाजुरा र हुम्लाकोे पश्चिमी क्षेत्र, डोटीको उत्तरी भेग, डडेल्धुराको पश्चिम–उत्तर क्षेत्र रहेका छन् । त्यस्तै, मध्य र पूर्वी नेपालमा रामेछाप, सिन्धुली, ओखलढुंगा, खोटाङ, भोजपुर, धनकुटा र उदयपुरमा औसत वर्षाको सम्भावना छ । काभ्रेको पूर्वी, ताप्लेजुङ र तेह्रथुमको पश्चिमी, संखुवासभा, सोलुखुम्बु, दोलखा र रामेछापको दक्षिणी क्षेत्र, सर्लाहीको पूर्वी तथा महोत्तरी, धनुषा, सिराहा र सुनसरीको उत्तरी क्षेत्रमा पनि औसत वर्षाको सम्भावना देखिन्छ ।
‘औसत र औसतभन्दा पनि धेरै पानी पर्नेबाहेक क्षेत्रमा औसतभन्दा केही धेरै वर्षा हुने देखिएको छ । वर्षा औसतभन्दा धेरै भए पनि अधिकतम र न्यूनतम दुवै तापक्रम औसतभन्दा बढी हुने देखिन्छ,’ विभागका मौसमविद् सुदर्शन हुमागाईंले भने ।
नेपाल मात्र होइन, यसपटक दक्षिण एसियाली मुलुकमै औसतभन्दा धेरै वर्षाको आकलन दक्षिण एसियाली मौसम आउटलुक फोरम (सास्कोफ) ले गरेको थियो । नेपालले सन् २०२० देखि विश्व मौसम संगठनको विश्वभर तथा क्षेत्रीयस्तरको जलवायु सूचना उत्पादन गर्ने केन्द्रको हावापानी प्रारूपको आकलन, जल तथा मौसम विज्ञान विभागको मनसुनी वर्षा आकलन गर्ने प्रारूप र दक्षिण एसियाली जलवायु दृष्टिकोण मञ्चको आकलनका आधारमा मनसुनी प्रक्षेपण गर्ने गरेको छ । गत वर्ष मनसुन सिजनमा प्रशान्त महासागरमा एलनिनोको अवस्था विकसित हुँदा वर्षा कम भएको थियो । अघिल्लो बर्खामा आकलन गरेअनुसार नै औसतभन्दा कम वर्षा भएको थियो । एक हजार ४७२ मिलिमिटर (८५.५ प्रतिशत) वर्षा भएको थियो । नेपालमा वार्षिक वर्षाको ८०.५% अर्थात् एक हजार ३७४.१ मिलिमिटर वर्षा हुन्छ । सामान्यतः जेठ अन्तिम साता अर्थात् १३ जुनमा मनसुन भित्रिन्छ भने २ अक्टोबरसम्म रहन्छ । तर, कहिले मनसुन भित्रिन्छ र सुरुवाती अवस्था कस्तो हुन्छ भनेर पनि नेपालले प्रक्षेपण गर्न सकेको छैन ।
